De eerste aanblik van de twee grote gekoelde druktanks aan het Vierde Havendok in de Antwerpse haven voor de opslag van in totaal 30.000 kubieke meter lpg-ethaan ogen als twee zeppelins uit de historie van de luchtvaart. In plaats van de standaard opslagmethode is aan het gebruik van de bovengrondse zogenoemde ‘bullet-tanks’ op deze ATPC-terminal van operator VTTI af te leiden dat er hier wordt gewerkt volgens een nieuw concept. En dat is ook zo: de opzet is uniek in Europa en zal bij succes doorslaggevend zijn voor de manier waarop dergelijke lpg-terminals in de toekomst zullen worden gebouwd. Het Nederlandse VTTI nam de ATPC-terminal (Antwerp Terminal and Processing Company) in 2009 over.

De locatie beschikt over in totaal 963.000 m³ opslagcapaciteit, verspreid over 116 tanks. De terminal is uitgerust met twaalf jetties voor het laden en lossen van schepen. Er kunnen VLGC’s (very large gas carriers) worden behandeld. Ook voor spoorvervoer is er een laad- en losinstallatie.

RPV

In september 2017 werd de eerste paal geslagen voor de bouw van een nieuw lpg-ethaan tankopslagpark. Dankzij zijn lage uitstoot wordt lpg beschouwd als een milieuvriendelijke oplossing en dat betekent dat de brandstof ook in de huidige milieudiscussie stand houdt. De bullettanks van elk 15.000 kubieke meter zijn ontworpen voor de opslag van ethaan, propaan, butaan en afgeleide producten. De investering maakt ATPC op deze groeimarkt een belangrijke speler in de ARA (Antwerpen-Rotterdam-Amsterdam)- opslagmarkt voor lpg en ethaan. Het lpg wordt opgeslagen in gekoelde druktanks, de zogenoemde ‘refrigerated pressure vessels’ (RPV’s). De tanks zijn gebouwd volgens bestaande technologie die al jarenlang wordt toegepast op tankschepen. Dat de techniek nu wordt verplaatst naar het vaste land is uniek. De bullettanks werden in de zomer van 2018 op de terminal afgeleverd en op hun fundering geplaatst. Daarna waren ze klaar om op de bestaande infrastructuur te worden aangesloten.

SUPPORTS

Bij de bouw van een dergelijke omvangrijke installatie zijn een dozijn of meer ondernemingen en toeleveranciers betrokken. Ze nemen allemaal een gedeelte van de enorme bouw voor hun rekening. Het werk van de een volgt op dat van de ander en een goede communicatie en planning zijn cruciaal om de gevraagde kwaliteit binnen de gestelde tijd te halen. Senior sales executive Hans Vlasman van Asbipro in Schiedam zegt: “De leverancier van de isolatie en de supports zijn in de meeste gevallen twee aparte partijen. Supports komen overal, tot uit China vandaan. Je bent in zo’n project erg afhankelijk van elkaar. Als de communicatie niet goed is, en dat is vaak het geval, komen de aansluitingen niet overeen. Dat leidt niet alleen tot frustratie, maar in het ergste geval ook tot bouwvertraging en faalkosten. Het is een fenomeen dat zowel opdrachtgever als isolatiebedrijf niet vreemd is”. De mogelijkheid deed zich voor het in dit project eens anders te doen.

Asbipro werd in eerste instantie gevraagd de benodigde circa vierhonderd supports te leveren. “Dat is voor ons redelijk standaard. Maar vragen naar de leidingisolatie leidde er toe dat we daar ook een rol in konden spelen”, aldus Vlasman. “Als iedere ontwerper de CINI-specs zou volgen, zou er niets aan de hand zijn en zouden leidinglengtes, -diameters en aansluitingen standaard op elkaar aansluiten. Ze zijn echter per project vaak verschillend. Bij de verschillende diameters en diktes moet je rekening houden met uitzettingsverschillen en zwaardere densiteiten van het isolatiemateriaal. Het uitzettingscoëfficient van pir 50 en de stijve supports vormen vaak het kritische punt”.

Het circa 2,5 km lange leidingwerk van de nieuwe terminal is uitgerekend voor een temperatuur van -150 graden Celsius en telt zogezegd in totaal zo’n vierhonderd supports. Het temperatuurbereik maakt isolatie met een meerlaags pir-systeem noodzakelijk. Vlasman: “We hebben de pirdelen geprefabt, voorzien van kop- en langsponningen en afwerklagen. Die zijn in overleg met EIB Insulation Contracting allemaal klaargemaakt en in volle vrachten in een grote opslaghal op de locatie opgeslagen voor de piek begon”.

AFSTEMMING

Wat dit project anders maakt is dat het betrokken isolatiebedrijf voor het leidingwerk EIB Insulation Contracting uit het Belgische Schoten in dezelfde groep zit als de fabrikant van de galvo supports, GS Construct. Eigenaar van de groep bedrijven Frank Verstraeten zegt desgevraagd: “De galvo supports zijn door GS Construct gefabriceerd en door EIB gemonteerd. Door het samen met Asbipro in eigen hand te houden is de afstemming optimaal”. Het isolatiebedrijf, met tachtig eigen mensen en met de flexibele schil opgerekt tot 150 man, heeft een goede naam opgebouwd bij de isolatie van brouwerijen in het temperatuurbereik van -30 tot -40 graden, maar de website doet ook trots melding van projecten in de petrochemie, tankparken en utiliteitsprojecten. Verstraeten: “Dit is onze eerste ervaring tot -150 graden. Het bleek voor ons echter ook standaard. Bij de grootste diameter (12 duim/356 mm) bestaat de montage uit 90 mm koude isolatie in twee lagen. Het unieke was dat we niet alleen alle isolatie hebben aangekocht, inclusief de isolatiesteunen, maar deze ook allemaal hebben gemonteerd. Dat maakt het voor de opdrachtgever, maar ook voor de toeleverancier aanzienlijk eenvoudiger”. Verstraeten roemt de samenwerking met Asbipro. “In de koude isolatie is Asbipro een vaste relatie van ons. Ze leveren een goede kwaliteit, maar wat nog belangrijker is, een goede service”.

Eind juli 2019 is de leidingisolatie gereed en kan het testen van de installatie beginnen. Verstraeten: “Daarna komen we in september/oktober terug voor het isoleren van de flenzen en de afsluiters”.

Omwille van hun groene en innovatieve technologie zijn de ATPC-tanks al in de prijzen gevallen bij het Vlaams Agentschap voor Innovatie en Ondernemerschap (VLAIO). Een onafhankelijk onderzoek van het VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) heeft aangetoond dat de toegepaste technologie verder gaat dan de huidige EU-normen. Het ligt dan ook in de lijn der verwachting dat de goede ervaringen met deze installatie zal leiden tot verdere uitbreidingen en nieuwbouw volgens deze methodiek. Het isolatiebedrijf is er in ieder geval klaar voor.